Thế nào là bệnh hẹp động mạch cảnh?

Tình trạng thiếu máu não và đột quỵ có liên quan trực tiếp đến bệnh hẹp động mạch cảnh. Đáng quan tâm đến vậy song bệnh này lại chưa được nhiều người hiểu rõ. Vậy hẹp động mạch cảnh là gì, nguyên nhân và giải pháp điều trị bệnh thế nào?
>> phòng khám thu cúc
>> Bác sĩ khám da liễu giỏi ở Hà Nội
Bệnh hẹp động mạch cảnh và đối tượng dễ mắc phải?
Hẹp động mạch cảnh là tình trạng động mạch cảnh bị hẹp hoặc tắc nghẽn. Động mạch cảnh là động mạch đóng vai trò chủ yếu trong việc đưa máu giàu oxy lên não. Do đó hẹp động cảnh rất nguy hiểm vì có thể khiến cho lưu lượng máu đến não giảm đi. Nếu lưu lượng máu lên não bị gián đoạn, cơn đột quỵ có thể xảy ra.
https://benhvienthucuc.com/wp-conten...mach-canh1.jpg
Về đối tượng dễ mắc bệnh hơn những người khác, đó là người cao tuổi. Bên cạnh đó, những người có tuổi mà vẫn hút thuốc lá hoặc bị tiểu đường càng dễ mắc bệnh hơn. Số liệu thực tế cho thấy, tỷ lệ mắc bệnh hẹp động mạch cảnh là khoảng 5/1.000 người trong độ tuổi từ 50 - 60 và 100/1000 người thuộc độ tuổi 80 trở lên.
Biểu hiện cảnh báo có hẹp động mạch cảnh?
Hầu hết người bị hẹp động mạch cảnh thường không có triệu chứng nào cho đến khi mức độ hẹp của động mạch trở nên trầm trọng hơn. Ở một số người có thể xuất hiện những cơn đột quỵ nhẹ gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua. Những cơn đột quỵ nhẹ này thường kéo dài ít hơn 10 phút và xảy ra khi một khu vực trên não bị thiếu nguồn cung cấp máu trong một khoảng thời gian ngắn.
Các triệu chứng của cơn đột quỵ nhẹ phụ thuộc vào những động mạch nào đã bị ảnh hưởng, trong đó các triệu chứng thường thấy bao gồm:

• Cảm giác yếu hoặc tê ở một bên mặt hoặc cơ thể (mặt, cánh tay, chân);
• Thị lực thay đổi;
• Lú lẫn;
• Nói lắp hoặc không thể nói chuyện;
• Khó nuốt.

Nếu nhận thấy có các triệu chứng trên, mỗi người cần đi khám sớm để được chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
https://benhvienthucuc.com/wp-conten...mach-canh2.jpg
Nguyên nhân gây bệnh hẹp động mạch cảnh
Nguyên nhân chính gây hẹp động mạch cảnh là sự tích tụ của các lớp chất béo được gọi là các mảng xơ vữa (như trong bệnh xơ vữa động mạch). Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân ít phổ biến hơn gây ra hẹp động mạch cảnh như:

• Phình mạch;
• Viêm động mạch;
• Bóc tách động mạch;
• Chứng loạn sản của sợi cơ;
• Tổn thương mô sau xạ trị (sự hoại tử do bức xạ);
• Sự co thắt của các mạch máu.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh:

• Hút thuốc lá;
• Huyết áp cao;
• Nồng độ lipit không bình thường hoặc cholesterol cao;
• Khẩu phần ăn với nhiều chất béo bão hòa;
• Kháng insulin;
• Bị tiểu đường;
• Bị béo phì;
• Có lối sống ít hoạt động;

Gia đình có tiền sử bị chứng xơ vữa động mạch, chứng hẹp động mạch vành hoặc động mạch chủ;
Độ tuổi: đàn ông nhỏ hơn 75 tuổi có nguy cơ mắc bệnh lớn hơn phụ nữ trong cùng nhóm tuổi. Phụ nữ trên 75 tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn đàn ông. Người bị bệnh về động mạch vành có nguy cơ cao để phát triển thành bệnh hẹp động mạch cảnh.
https://benhvienthucuc.com/wp-conten...mach-canh3.jpg
Cách chẩn đoán hẹp động mạch cảnh
Bác sĩ sẽ chẩn đoán hẹp động mạch cảnh dựa trên bệnh sử và khám lâm sáng các triệu chứng một cách kỹ lưỡng. Khi khám lâm sàng, bác sĩ có thể sử dụng ống nghe để phát hiện các âm thanh bất thường từ động mạch cảnh. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể yêu cầu bệnh nhân làm một số xét nghiệm khác để đảm bảo kết chẩn đoán, bao gồm:
-Làm các xét nghiệm về nồng độ chất béo (cholestrol, triglycerides) và đường huyết đói.
-Siêu âm động mạch cảnh để đánh giá mức độ hẹp lòng các động mạch cảnh.
-Có thể có chỉ định chụp CT mạch máu (CTA) và chụp MRA (chụp cộng hưởng từ mạch máu) trước khi tiến hành phẫu thuật để xác định rõ hơn khu vực cần phẫu thuật.
Điều trị hẹp động mạch cảnh
Cách điều trị sẽ phụ thuộc vào mức độ hẹp của động mạch và các triệu chứng xảy ra. Các phương pháp điều trị có thể chia làm hai nhóm điều trị nội khoa (dùng thuốc) hoặc ngoại khoa (phẫu thuật).
Phương pháp điều trị nội khoa: Sử dụng aspirin liều thấp (81 hoặc 325 ml hàng ngày) có thể điều trị hẹp động mach cảnh nhẹ, chưa xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng. Kết hợp với dùng thuốc, bệnh nhân bắt buộc ngừng hút thuốc, được kiểm soát mức tăng lipid máu và đường huyết đúng lịch để giảm nguy cơ hẹp động mạch cảnh.
Điều trị ngoại khoa: Nếu mức độ hẹp động mạch quá lớn, đã xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề nghị thực hiện phẫu thuật cắt bỏ nội mạc động mạch cảnh để loại bỏ các mảng bám trên động mạch. Phẫu thuật chỉ được áp dụng khi không còn cách điều trị nào tốt hơn.