Dự án alibaba long phước được Nhà nước rót vốn đầu tư giai đoạn 2010 - 2020 khoảng 6.000 tỉ đồng. Cửa khẩu hiện giờ như một chiếc “bánh vẽ” với nhiều công trình được “vẽ” ra của Ban Quản lý dự án Đầu tư và Xây dựng KKTCK Lệ Thanh. Những lỗ hổng trong việc quy hoạch khiến nhiều công trình vẫn nằm trên giấy. Theo QĐ 372/QĐ-TTg ngày 4-4-2003 của Chính phủ, VNA thành lập Công ty cổ phần Khách sạn Hàng Không (công ty con của VNA) để triển khai DA trên khu đất “vàng”. Ngày 11-10-2006, VNA cùng bốn doanh nghiệp ký cam kết thỏa thuận góp vốn vào AHJSC. Theo đó, AHJSC có vốn điều lệ 96 tỷ đồng (tương đương 6 triệu USD).


Dự án alibaba an phước được Chính phủ phê duyệt với diện tích quy hoạch đến năm 2020 là 210ha và nâng tầm từ cửa khẩu (CK) Quốc gia thành CK Quốc tế vào năm 2007. CK Lệ Thanh được đánh giá là CK “tiềm năng” nhằm thu hút đầu tư để phát triển kinh tế - xã hội khu vực biên giới. Tỉnh Gia Lai đã đầu tư số tiền 120 tỉ đồng từ năm 2003 đến nay, để xây dựng các cụm công nghiệp, nhà máy chế biến nông - lâm sản, trung tâm mua sắm, trường học…

Một tín hiệu khả quan dấy lên hy vọng phát triển KKTCK nữa là, quốc lộ 78 của Campuchia được xây dựng, trở thành điểm nối giao lưu buôn bán giữa tỉnh Gia Lai với các huyện biên giới nước bạn. Cảnh động thổ, khởi công trống dong cờ mở cùng tiếng động cơ ầm ào mở đường, xẻ núi khiến chính quyền và người dân tỉnh Gia Lai kỳ vọng “viễn cảnh” phát triển kinh tế từ CK sẽ được mở ra. Do chỉ góp 3,6 triệu USD, còn 5,34 triệu USD “dôi” ra, VNA bán cho AHJSC theo hình thức trả chậm trong 7 năm bằng HĐ “nhận nợ” 01/HĐ-TCTHKVN ngày 15-8-2007. Theo đó, hai năm đầu 2008 - 2009 AHJSC chỉ trả lãi cho VNA; giai đoạn 2010 - 2013, mỗi năm AHJSC phải trả 1 triệu USD “nợ” gốc kèm lãi (trả một lần vào ngày cuối cùng của năm), còn lại 1,34 triệu USD kèm lãi trả một lần vào cuối năm 2014.

Gần 12 năm từ lúc đặt viên gạch đầu tiên, KKTCK chỉ là bức tranh nguệch ngoạc với nhiều công trình dang dở, bỏ hoang. Các vùng quy hoạch vẫn giậm chân tại chỗ, mặc cây rừng, cỏ dại chen lấn. Cụ thể, trục đường chính dẫn vào khu vực CK với 2 làn đường được đầu tư hơn 27,4 tỉ đồng nhưng, đã 4 năm trôi qua vẫn đang tiếp tục “thi công”. Những tuyến đường nhánh (đường giao thông khu trường cấp I, II và các cơ quan văn phòng cho thuê) với hơn 9,2 tỉ đồng đã thi công hoàn thành. Thế nhưng, không một cơ quan, nhà máy, trường học nào mọc lên, thay vào đó vẫn là bãi đất hoang.

Tương tự, hệ thống giao thông khu công nghiệp CK Lệ Thanh (xã Ia Dom) được quy hoạch với tổng mức đầu tư hơn 47 tỉ đồng để “hút” các nhà đầu tư, DN. Khó hiểu, chủ đầu tư chỉ mới rải nhựa 2 khúc đường tầm 60m mà… không chịu thi công tiếp. Được ngân sách nhà nước (NSNN) “ưu ái” rót vốn đầu tư nhưng, tuyệt nhiên không một nhà máy, kho bãi… nào chịu mọc lên như trong bản thiết kế. CK Lệ Thanh đang giẫm “vết xe đổ” của CK Quốc tế Bờ Y của tỉnh Kon Tum.

Vụ kiện liên quan đến số tiền hơn 8,9 triệu USD giữa Tổng công ty Hàng không Việt Nam (VNA) với Công ty cổ phần Khách sạn Hàng Không (AHJSC). Trong đó, 3,6 triệu USD là phần vốn góp của VNA vào AHJSC để thực hiện dự án (DA) và 5,34 triệu USD là tiền VNA bán chịu tài sản trên khu đất “vàng” cho AHJSC thông qua “hợp đồng nhận nợ”. Trưng ra bằng chứng, các cổ đông AHJSC cho rằng VNA đã bán tài sản “chui” và góp vốn “lụi” nên nhờ Tòa án nhân dân (TAND) TPHCM phân xử.

Như điều tra của Báo CATP, khu đất “vàng” 5.006m2 ở số 27B Nguyễn Đình Chiểu, P.Đa Kao, Q1 được UBND TPHCM cho VNA thuê để hợp tác với Công ty S.M.I. (Thái Lan) lập liên doanh triển khai DA Khách sạn Hàng Không “tiêu chuẩn quốc tế” từ năm 1994. Dự án chỉ triển khai được một thời gian thì “chết yểu”, VNA đã mua lại cổ phần của S.M.I với giá 1,16 triệu USD bằng hợp đồng (HĐ) chuyển nhượng ngày 17-11-2000. Theo quyết định (QĐ) ngày 17-9-2001 của UBND TPHCM, VNA tiếp tục được thuê khu đất “vàng” đến năm 2019 để đầu tư xây dựng khách sạn với 100% vốn trong nước. Căn cứ HĐ thuê đất ngày 25-1-2002, mỗi năm VNA chỉ phải trả 140,168 triệu đồng tiền thuê 5.006m2 đất (28.000 đồng/m2), giá này được cố định trong 5 năm mới điều chỉnh.

Thật khó tin khi DA vẫn còn trên giấy thì AHJSC phải gánh món nợ “khủng” hơn 85 tỷ đồng (theo tỷ giá lúc bấy giờ) chưa kể lãi. Một CĐ cho biết, do VNA độc chiếm quyền quản lý điều hành AHJSC nên các CĐ hoàn toàn mù tịt về số nợ gốc kèm lãi, nhẩm tính đến nay có thể tăng gấp đôi. Trong khi đó, DA đang chết cứng, chưa biết bao giờ mới khởi công khiến cho món nợ tăng vùn vụt, không điểm dừng. Dự án càng bế tắc khi VNA buộc phải thoái vốn hoàn toàn khỏi AHJSC theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.